Blockchain Terra và Native token LUNA gần đây đã có sự phát triển vượt bậc do sự chấp nhận ngày càng tăng nhanh chóng của UST. Chỉ riêng trong năm 2021, LUNA đã tăng trưởng + 14,000% về vốn hóa thị trường và giá trị tổng lưu hành của UST đã vượt 10 tỷ đô la.
Bản nâng cấp Columbus-5 của Terra, được thực hiện vào đầu mùa thu năm ngoái, lý do chính cho sự tăng trưởng nguồn cung gần đây của UST. Columbus-5 được khởi xướng với mục tiêu chính là đơn giản hóa thiết kế kinh tế của Terra và cải thiện việc nắm bắt giá trị của những LUNA holders dựa trên sự tăng trưởng của UST. Việc nâng cấp phần lớn đã đạt được điều này bằng cách giảm liquid supply của LUNA thông qua việc tăng cường burning – staking và tăng nguồn cung UST bằng cách mở rộng mức độ phổ biến trong việc giao dịch cross-chain của nó. Việc tăng cường phân phối UST trong cross-chain cũng đã cải thiện tính bảo mật của tài sản bằng cách loại bỏ rủi ro phụ thuộc vào một số lượng nhỏ các giao thức.
Thông tin cơ bản về Terra
Terra là một giao thức Proof-of-Stake (PoS) tạo ra các stablecoin thuật toán, phi tập trung. Trong khi Terra có thể tạo các stablecoin theo sát giá trị bất kỳ loại tiền tệ fiat nào, UST là trường hợp sử dụng chính của nó. Terra duy trì tỷ giá USD của UST thông qua chính sách tiền tệ co giãn (Elastic Monetary – Thuật ngữ kinh tế) được kích hoạt bởi mô hình Token UST-LUNA kép của nó. Khi giá trị của một đơn vị UST cao hơn tỷ giá USD, người dùng được khuyến khích burn LUNA và mint UST. Trong thời gian UST thu hẹp (Contraction) lại, định giá LUNA giảm và trong thời gian mở rộng (Expansion), nó tăng lên. LUNA là đối tác có thể thay đổi đối với UST. Bằng cách điều chỉnh nguồn cung, định giá của LUNA tăng lên khi nhu cầu về UST tăng lên.
LUNA holders bảo mật mạng bằng cách liên kết LUNA của họ với validator network. Bonded LUNA tích lũy staking rewards đến từ ba nguồn: gas, market stability fees và phí swap. Người dùng có thể stake LUNA của họ cho network validator thông qua Anchor Protocol để đổi lấy bLUNA - một đại diện được mã hóa của bonded LUNA có thể được giao dịch tự do hoặc được sử dụng làm tài sản thế chấp trên các giao thức khác trong mạng Terra. Unbounding LUNA có thể mất đến 21 ngày, trong thời gian đó phần thưởng không được tích lũy.
Bản nâng cấp Columbus-5
Thay đổi nền kinh tế
Seigniorage xảy ra khi LUNA được đổi thành mint UST mới. Trước TIP43 và Columbus-5, bất cứ khi nào UST được mint, Terra Protocol sẽ burn một phần LUNA kiếm được và phần còn lại sẽ được chuyển sang tài trợ cho các dự án cộng đồng khác nhau. Do tốc độ phát sinh seigniorage nhanh chóng, community pool và oracle reward pool của Terra đã trở nên quá tải. Trong một nỗ lực để khắc phục điều này và tối đa hóa giá trị tích lũy cho LUNA holders, Columbus-5 đã thực hiện burn tất cả các quỹ của nhóm cộng đồng và chuyển 100% dòng tiền trong tương lai sẽ được burn. Khoảng 89 triệu LUNA đã được burn từ community. Một tỷ đô la LUNA bị burn được chuyển đổi sang UST đã được sử dụng để khởi động Ozone - một giao thức bảo hiểm dựa trên thuật toán dựa trên yêu cầu của Terra. Ozone sau đó sẽ được tiếp quản bởi Risk Harbour - một giao thức quản trị rủi ro tự động cho DeFi.
Việc burn tăng lên đã khiến LUNA trở thành một tài sản giảm phát triệt để và cải thiện khả năng nắm bắt giá trị của nó dựa trên sự tăng trưởng của UST. Trong khi các dự án cộng đồng có thể không còn nhận được tài trợ từ Seigniorage, các chương trình do cộng đồng lãnh đạo khác đã nổi lên để tài trợ cho các dự án mới.
Như đã trình bày trong bài viết này, động lực giá UST/LUNA theo biểu đồ của Murray Rudd, nhu cầu UST tăng đồng thời dẫn đến việc mở rộng đường cầu LUNA và thu hẹp đường cung LUNA. Do đường cầu đối với LUNA không co giãn nhiều hơn ở mức cung thấp hơn, nhu cầu UST tăng ở mức cung LUNA thấp hơn có tác động lớn hơn theo cấp số nhân đối với giá LUNA. Khi nguồn cung LUNA giảm, lượng LUNA thực tế cần được burn để mint UST cũng giảm. Nếu việc áp dụng UST tiếp tục tăng theo thời gian, có thể nguồn cung LUNA về cơ bản sẽ cố định ở một mức thấp nào đó trong tương lai. Việc burn 100% lượng Seigniorage sẽ đẩy nhanh việc giảm tổng nguồn cung LUNA theo thời gian.
Sự phát triển của Oracle
Các phiếu bầu của người xác thực là rất quan trọng trong việc duy trì việc phát hành UST ở mức giá chính xác. Trước Columbus-5, phiếu bầu oracle có khả năng bị đẩy ra khỏi mempool trong thời kỳ nhu cầu mạng cao. Theo sau Columbus-5, các phiếu bầu của oracle sẽ được ưu tiên trong mempool để chúng không bao giờ bị buộc ra khỏi khối trong thời gian lưu lượng mạng tăng đột biến.
Trước khi 100% seigniorage bị burn, một phần trong số đó đã được phân bổ cho những validators để khuyến khích việc oracle voting chính xác. Để bồi thường cho những validators vì việc seigniorage rewards, Columbus-5 chia validends swap cho những validators, nếu không sẽ bị burn. Sự thay đổi này đã dẫn đến lợi nhuận cao hơn khi Staking LUNA và đã tăng đáng kể số lượng LUNA staked.
Những tiến bộ trong Cross-chain: Inter Blockchain Communication (IBC)
Terra là một blockchain Cosmos SDK sử dụng sự đồng thuận của Tendermint. Tất cả các blockchains được xây dựng trên Cosmos SDK đều đi kèm với IBC, một giao thức truyền thông tiêu chuẩn hóa cho các blockchains tương thích với IBC. Columbus-5 đã kích hoạt chức năng IBC trên Terra, cho phép truyền tài sản và dữ liệu liền mạch giữa Terra và các chains hỗ trợ IBC khác như Cosmos Hub, Secret Network, Akash, Thorchain v…v. Trước khi tích hợp IBC của Terra, IBC thiếu một stablecoin có tính thanh khoản cao. Việc kích hoạt IBC đã giúp thanh khoản của UST tràn vào các chains hỗ trợ IBC khác và như giả thuyết, UST kể từ đó đã trở thành cặp stablecoin thống trị trên DEX – Osmosis có độ thanh khoản cao nhất của Cosmos. Khi hệ sinh thái Cosmos tiếp tục phát triển, sự tăng trưởng của UST mang lại lợi ích to lớn cho cả Terra và Cosmos.
Nhu cầu gia tăng đối với UST trên các blockchain được kết nối khác sẽ tiếp tục phát triển hiệu ứng mạng của UST và cải thiện việc phân phối tính thanh khoản của UST. Trong khi mức độ phổ biến của UST trong cross-chain đang được cải thiện, nhiều nguồn cung UST nổi bật vẫn tập trung nhiều ở một số lượng nhỏ các giao thức – chẳng hạn như Anchor. Khi cross-chain distribution của UST phát triển, tính phản xạ giảm đối với peg của nó và rủi ro liên quan đến sự phụ thuộc vào một số lượng nhỏ các giao thức sẽ giảm.
Các phát triển khác
Wormhole V2
Trong khi IBC kết nối Terra với các blockchain dành riêng cho ứng dụng trên Cosmos, thì Wormhole kết nối Terra với các state machine blockchains được chia sẻ khác nhau như Solana và Ethereum. Trong khi nhiều cross-chain bridges hiện tại hy sinh mức độ phi tập trung để có được sự thuận tiện, thì Wormhole tuyên bố giữ lại những lợi ích của cả hai. Wormhole hoạt động như một mạng lưới oracle phi tập trung chuyển tiếp các thông điệp giữa các chains, dựa trên sự đồng thuận của các chains được kết nối để chấp nhận các thay đổi trạng thái giữa chúng. Và 755M USD UST đã được bridge cho các blockchains tích hợp Wormhole khác.
Gần đây hơn, Wormhole đã phải chịu vụ tấn công DeFi lớn nhất được ghi nhận, trong đó hơn $326M ETH đã bị đánh cắp khỏi bridge. Jump Capital kể từ đó đã hỗ trợ tất cả các khoản tiền bị đánh cắp. Bất chấp sự thất bại này, Wormhole vẫn là một trong những cross-chain bridges lớn nhất với hơn $2B bị khóa.
Sự phát triển của Hệ sinh thái Terra
Nhiều dự án mới đã ra mắt trên Terra sau Columbus-5, mang lại các trường hợp sử dụng và tiện ích mới cho blockchain. Các dự án ra mắt gần đây, chẳng hạn như Astro Port, có thanh khoản khởi động nhanh chóng và đã đưa Terra trở thành blockchain lớn thứ hai sau Ethereum với $14B TVL, gần 7% TVL trên tất cả các chains. Ngoài các dự án mới, việc tăng cường quản lý rủi ro thông qua Ozone cũng có thể sẽ phát triển TVL của các dự án hiện có trên Terra. Kể từ năm mới, Ozone đã ra mắt với tính năng bảo vệ dành riêng cho Anchor và sẽ sớm ra mắt tích hợp với Mirror và Orion.
Chương trình khuyến khích của hệ sinh thái Terra
Để tiếp tục áp dụng UST trên các blockchain khác, LUNA holders đã thông qua quyết định quản trị vào tháng 11 năm 2021 để triển khai $3M community pool UST (được chuyển đổi sang LUNA) cho các liquidity pools của các giao thức khác nhau trên các L1 chính. Gần đây hơn, những LUNA holders đã bỏ phiếu để triển khai một chương trình liquidity mining bổ sung để triển khai LUNA trị giá $2M cho các giao thức khác nhau trên Solana, Oasis và NEAR.
Bất chấp sự tăng trưởng gần đây của các stablecoin phi tập trung, các stablecoin tập trung vẫn thống trị tính thanh khoản tổng thể của stablecoin. Vì điều này, Terra đã điều chỉnh lợi ích với các stablecoin phi tập trung MIM và FRAX để tăng cường thị phần của stablecoin phi tập trung trên thị trường stablecoin. Vì phần lớn thanh khoản của stablecoin trên Ethereum nằm trên Curve, những LUNA holders gần đây đã bỏ phiếu triển khai một lượng vốn lớn để khuyến khích thanh khoản UST lớn trên Curve. Những khuyến khích này bao gồm việc triển khai $12M trong LUNA cho các khuyến khích Convex, $250M UST để farm CVX/CRV thông qua USTw-3CRV pool của Curve và $2M trong LUNA cho các khuyến khích của Tokemak.
Competition
DAI và Stablecoin tập trung
Trong khi về mặt kỹ thuật, DAI là một stablecoin phi tập trung chủ yếu được thế chấp bởi USDC khiến nó trở nên khá tập trung so với UST. Cho đến khi UST vượt qua DAI vào ngày 18 tháng 11, DAI là stablecoin phi tập trung lớn nhất tính theo vốn hóa thị trường. Nguồn cung của UST hiện lớn hơn 17% so với DAI vì nó tiếp tục tăng trưởng với tốc độ nhanh hơn so với các công ty cùng ngành tập trung. Được thể hiện qua giai đoạn phát triển nhanh chóng gần đây của UST, các chương trình khuyến khích có thể thúc đẩy đáng kể việc áp dụng. Mặc dù UST còn lâu mới làm lu mờ USDC hoặc USDT, sự kết hợp của những lo ngại về quy định gần đây xung quanh stablecoin tập trung kết hợp với UST, MIM và sự hợp tác của FRAX để tăng tính thanh khoản của stablecoin phi tập trung trên Curve có thể có tiềm năng thay đổi câu chuyện này nhanh hơn những gì những người khác có thể nhận ra.
MIM
Tại thời điểm này, MIM là một người bạn đồng hành hơn là một đối thủ cạnh tranh; tuy nhiên, nó vẫn là stablecoin phi tập trung thực sự lớn thứ hai so với UST. Trong khi nhiều loại tài sản mang lại lợi nhuận thế chấp MIM, UST chủ yếu thế chấp nó thông qua chiến lược Degenbox của mình. Nó đóng góp vào một lượng tiền đáng kể trên giao thức Anchor của Terra. Abracadabra, giống như Terra cũng đã bỏ ra số vốn đáng kể để khuyến khích sự tăng trưởng của UST và MIM trên Curve bằng cách cam kết hàng triệu đô la SPELL emissions cho các khuyên khích Votium UST-MIM.
MIM và Abracadabra cũng là một phần của hệ sinh thái các dự án lớn hơn nhiều do nhà phát triển Daniele Sestagalli đứng đầu, được gọi là “Frog Nation” (SPELL, TIME, ICE và SUSHI). Ngoài Abracadabra, Wonderland cũng đã đóng góp vào việc áp dụng UST bằng cách triển khai chiến lược yield farming UST trị giá $48M gần đây nhất . Mặc dù các stablecoin phi tập trung như MIM có thể trở thành đối thủ cạnh tranh dài hạn của UST nếu nguồn cung của họ bắt đầu vượt qua các stablecoin tập trung như USDC và USDT, nhưng hiện tại, sự tăng trưởng của chúng là cộng sinh.
Tương lai của
Kể từ ngày 14 tháng 1 năm 2022 Terra sẽ giảm tax rate xuống 0. Các LUNA stakers hiện kiếm được phần thưởng thông qua sự kết hợp giữa on-chain swap fees và thu nhập từ network tax. Tax rate hiện là một rào cản đối với các nhà phát triển có hạn chế về vốn muốn triển khai các hợp đồng on-chain. Terra tìm cách truyền cảm hứng cho nhiều nhà phát triển mới xây dựng trên blockchain và thúc đẩy hơn nữa sự đổi mới bằng cách giảm tax rate.
Các đề xuất khác được thông qua gần đây liên quan đến nỗ lực tiếp tục mang tính thanh khoản của UST ra bên ngoài hệ sinh thái Terra, tiếp tục củng cố nó như một cross-chain stablecoin. Điều này đòi hỏi phải phân bổ:
- 60 triệu đô la UST để tạo ra các pools MarketXYZ, Themis và Rari Fuse.
- 1.7 triệu đô la UST để kích hoạt trái phiếu (bonds) và các ưu đãi cho OlympusDAO và InvictusDAO.
- 18 triệu UST để tăng ưu đãi Votium.
- 50 triệu USD để farm TOKE.
- 1.4 triệu USD ưu đãi cho các giao thức hàng đầu trên Avalanche, Fantom và Moonbeam.
- 15 triệu USD để khởi động thanh khoản trên ZigZag Exchange sẽ đưa UST lên zkSync và StarkNet.
Mặc dù hầu hết các đề xuất quản trị gần đây của Terra đều nhằm mục đích cải thiện sự thống trị cross-chain của UST, nhưng đề xuất mới nhất của Terra lại tập trung vào Marketing. Sau khi phê duyệt quỹ 40 triệu quỹ community pool được sử dụng cho một mối quan hệ đối tác thể thao, Do Kwon thông báo rằng Terra sẽ hợp tác với Washington Nationals. Là một phần của thỏa thuận, UST sẽ trở thành phương thức thanh toán được chấp nhận tại Nationals Park.
Kết luận
Bản nâng cấp Columbus-5 của Terra đã đưa UST trở thành stablecoin phi tập trung lớn nhất và đã tạo ra giá trị to lớn cho những người nắm giữ LUNA. Việc nâng cấp đã đặt ra con đường cho việc chấp nhận UST tiếp tục phát triển trên các blockchains hỗ trợ IBC khác và các L1 chính như nhau. Nguồn cung LUNA cũng sẽ bị giảm nhiều hơn trong tương lai sau cơ chế burning và staking được cải tiến của Columbus-5. Gần đây, những người tham gia Terra đã đưa ra các sáng kiến tích cực nhằm nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng nguồn cung của UST hơn bằng cách tăng mức độ phổ biến trong cross-chain và các trường hợp sử dụng thực tế. Nếu những sáng kiến này được chứng minh là thành công, LUNA holders sẽ tích lũy giá trị to lớn do kết quả trực tiếp của những thay đổi được thực hiện ở Columbus-5.
