Theo Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), crypto cung cấp các khả năng công nghệ đầy hứa hẹn nhưng không thể hoàn thành các mục tiêu cấp cao của hệ thống tiền tệ kỹ thuật số. Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (hay CBDC) đưa ra một giải pháp ổn định hơn cho hệ thống tiền tệ trong tương lai.
Theo BIS, sự sụp đổ của stablecoin Terra và sự xáo trộn thị trường gần đây đã chứng minh sự biến động cao của crypto, các đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (hay CBDC) sẽ đưa ra một giải pháp ổn định hơn cho hệ thống tiền tệ trong tương lai.
BIS cho biết trong báo cáo hàng năm được công bố ngày 20/6/2022, các rủi ro bảo mật, phí cao và các vấn đề về khả năng mở rộng của crypto cũng như “các tổ chức trung gian không được kiểm soát gây ra rủi ro tài chính” đang ngày càng gia tăng mối lo ngại trong hệ thống tiền tệ ngày nay.
“Vũ trụ crypto thiếu một mỏ neo danh nghĩa, nó đang cố gắng hòa nhập một cách không hoàn hảo thông qua các stablecoin”, báo cáo cho biết.
“Những thiếu sót về cấu trúc này khó có thể khắc phục nếu chỉ sửa chữa kỹ thuật. Điều này là do chúng được xây dựng trên một hệ thống phi tập trung không được phép. Crypto mở ra một hy vọng về một công nghệ đầy hứa hẹn, nhưng nó không thể hoàn thành tất cả các mục tiêu cấp cao của một hệ thống tiền tệ kỹ thuật số”, báo cáo nói thêm.
BIS lập luận rằng một hệ thống tiền tệ trong tương lai nên bao gồm cả “CBDC bán lẻ” – chủ yếu được sử dụng bởi các cá nhân để thanh toán cho nhau hoặc các doanh nghiệp – và “CBDC bán buôn” – được các tổ chức tài chính sử dụng để giải quyết các giao dịch trên thị trường.
Hệ thống tiền tệ nên được xây dựng dựa trên sự phân chia vai trò giữa ngân hàng trung ương và các đơn vị thuộc khu vực tư nhân, tổ chức này cho biết trong báo cáo của mình.
“Chúng ta sẽ dùng phép ẩn dụ, cho hệ thống tiền tệ trong tương lai là một cái cây, mà thân cây vững chắc là ngân hàng trung ương. Cây này tự hào có một hệ sinh thái phong phú và sôi động gồm các nhà cung cấp dịch vụ khu vực tư nhân phục vụ người dùng. Hệ sinh thái bắt nguồn từ việc quyết toán trên bảng cân đối kế toán của ngân hàng trung ương”, Hyun Song Shin, cố vấn kinh tế và trưởng nhóm nghiên cứu của BIS đánh giá.
Đầu tháng này, ngân hàng trung ương Israel đã công bố hợp tác với Cơ quan tiền tệ Hồng Kông và Trung tâm đổi mới của BIS để kiểm tra tính khả thi của CBDC bán lẻ.
Trước đó Trung Quốc đã triển khai thử nghiệm CBDC của riêng mình (đồng eCNY), tại Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh vào tháng 2/2022. Jam-Dex của Jamaica cũng đã trở thành CBDC đầu tiên trên thế giới được công nhận là đấu thầu hợp pháp – nó sẽ chính thức ra mắt công chúng vào cuối tháng 6. Một số quốc gia, bao gồm Kenya , Brazil và Haiti, cũng đang khám phá công nghệ này.
“CBDC được cho là có một số lợi ích: ít rủi ro tài chính hơn cho khách hàng, thanh khoản cao hơn, chi phí thấp hơn, tăng cạnh tranh và tiếp cận rộng rãi hơn”, ngân hàng Israel cho biết.
BIS cho biết các CBDC bán lẻ có thể đóng một vai trò có lợi tương tự trong việc phát triển các hệ thống thanh toán nhanh. Dự án Hamilton (về tính khả thi về mặt kỹ thuật của kiến trúc CBDC) – có thể xử lý 1,7 triệu giao dịch mỗi giây, nhiều hơn nhiều so với các mạng thẻ chính hoặc blockchains.
Những khả năng mới này không chỉ cho phép mở rộng các loại hình giao dịch mà còn cho phép thực hiện các giao dịch giữa một loạt các trung gian tài chính – không chỉ các ngân hàng thương mại. Các CBDC bán buôn cũng hoạt động cùng nhau xuyên biên giới, thông qua các thỏa thuận đa CBDC liên quan đến nhiều ngân hàng trung ương và tiền tệ.
Trước đó, trong một bản tin khác được phát hành vào đầu tháng 6, các nhà kinh tế của BIS đã bày tỏ rằng “phi tập trung là một điều ảo tưởng” và đề xuất các hệ thống cho vay phi tập trung sẽ “hướng tới sự tập trung nhiều hơn”.
